نقرس نوعی آرتریت التهابی است که با درد ناگهانی، تورم و قرمزی مفاصل شناخته می‌شود، به ویژه در انگشت شست پا. این بیماری زمانی ایجاد می‌شود که سطح اسید اوریک در خون بیش از حد بالا رود و کریستال‌های سوزنی شکل در مفاصل رسوب کنند. این رسوبات موجب التهاب، درد شدید و محدودیت حرکت مفاصل می‌شوند.
نقرس اغلب تحت تأثیر عوامل ژنتیکی، سبک زندگی و تغذیه قرار دارد و کنترل آن نیازمند آگاهی از منابع غذایی و عادات مناسب است.
نقش تغذیه در ابتلا به نقرس
تغذیه تاثیر مستقیم بر سطح اسید اوریک خون دارد. پورین‌ها، ترکیباتی که به طور طبیعی در بدن و برخی غذاها وجود دارند، پس از متابولیزه شدن به اسید اوریک تبدیل می‌شوند. افزایش سطح اسید اوریک موجب رسوب کریستال‌های سوزنی شکل در مفاصل و التهاب می‌شود.
افراد مستعد نقرس باید مصرف غذاهای حاوی پورین بالا را محدود کنند و با انتخاب مواد غذایی مناسب، احتمال بروز حملات نقرسی را کاهش دهند.
بالاترین میزان پورین در کدام گوشت ها است؟
اندام‌های داخلی حیوانات مانند جگر، قلوه و مغز بالاترین میزان پورین را دارند و مصرف بیش از حد آن‌ها می‌تواند سطح اسید اوریک را به سرعت افزایش دهد. گوشت قرمز و برخی ماهی‌های چرب نیز منابع پورین محسوب می‌شوند.
در مقابل، گوشت سفید مانند سینه مرغ بدون پوست و ماهی‌های سفید مقدار پورین کمتری دارند، اما حتی در این موارد هم باید مصرف متعادل رعایت شود تا سطح اسید اوریک کنترل شود.
اهمیت روش پخت گوشت
روش پخت گوشت تاثیر قابل توجهی بر میزان پورین دارد. پورین‌ها در آب حل می‌شوند و آب‌پز کردن گوشت می‌تواند بخشی از پورین‌ها را به آب منتقل کند. اما اگر از همان آب برای تهیه سوپ یا خورش استفاده شود، تمام پورین‌ها دوباره وارد بدن می‌شوند.
روش‌های پختی مانند کبابی، گریل یا سرخ کردن برای افراد مستعد نقرس مناسب نیست، زیرا پورین‌ها در بافت گوشت باقی می‌مانند. علاوه بر نوع و روش پخت، مقدار مصرف نیز اهمیت دارد و توصیه می‌شود با نظر متخصص تغذیه، میزان گوشت مصرفی محدود و کنترل شود.
حبوبات؛ دوست نقرس یا دشمن؟
قبلاً تصور می‌شد پورین‌های موجود در حبوبات می‌توانند سطح اسید اوریک را افزایش دهند، اما تحقیقات جدید نشان داده‌اند که این نوع پورین‌ها کمتر از منابع حیوانی به اسید اوریک تبدیل می‌شوند.
فیبر و سایر مواد مغذی موجود در حبوبات به دفع اسید اوریک و کاهش التهاب کمک می‌کنند. بنابراین مصرف حبوبات برای افراد مبتلا به نقرس نه تنها مضر نیست، بلکه می‌تواند بخشی از رژیم غذایی سالم برای مدیریت بیماری باشد.
گیلاس؛ میوه ای با اثر ضد نقرس
گیلاس به ویژه گیلاس ترش حاوی آنتوسیانین است، یک رنگدانه با خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی قوی. این ترکیبات می‌توانند سطح اسید اوریک خون را کاهش دهند و تعداد حملات نقرسی را کمتر کنند.
مصرف منظم گیلاس با مهار آنزیم‌های التهابی، درد و تورم مفاصل را کاهش می‌دهد و عملکرد طبیعی مفاصل را حفظ می‌کند. با این حال، گیلاس جایگزین درمان پزشکی نیست و تنها مکملی طبیعی برای کاهش علائم محسوب می‌شود.
توصیه های افراد مستعد نقرس
افراد مستعد نقرس یا مبتلا به این بیماری باید:
- مصرف گوشت قرمز و اندام‌های داخلی را محدود کنند.
- از روش‌های پخت آبی استفاده کنند و آب پخت گوشت را مصرف نکنند.
- منابع پروتئینی سالم مانند حبوبات، لبنیات کم‌چرب، تخم‌مرغ و مغزها را جایگزین گوشت کنند.
- از مصرف الکل خودداری کنند.
- وزن بدن را در محدوده سالم نگه دارند، زیرا اضافه وزن فشار روی مفاصل را افزایش می‌دهد و احتمال حملات نقرسی را بالا می‌برد.
جمع بندی
نقرس بیماری التهابی پیچیده‌ای است که ناشی از تجمع اسید اوریک در بدن است و می‌تواند کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهد. کنترل بیماری نه تنها با درمان دارویی بلکه با اصلاح سبک زندگی و تغذیه مناسب امکان‌پذیر است. مصرف متعادل گوشت‌ها، انتخاب روش‌های پخت مناسب، افزایش مصرف حبوبات و میوه‌های ضدالتهاب مانند گیلاس، و حفظ وزن سالم، راهکارهایی موثر برای پیشگیری و کاهش علائم نقرس هستند.
بدون نظر! اولین نفر باشید