آسم یکی از بیماریهای شایع و مزمن دستگاه تنفسی است که میتواند زندگی روزمره افراد را تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری اغلب بدون علامت واضح پیشرفت میکند و به همین دلیل به آن «بیماری خاموش» نیز گفته میشود. عوامل ژنتیکی، محیطی و سبک زندگی نقش مهمی در بروز و تشدید آسم دارند و به ویژه تماس با دود سیگار میتواند خطر ابتلا را در نسلهای بعدی افزایش دهد. شناخت عوامل خطر و مدیریت صحیح بیماری، کلید پیشگیری از عوارض جدی آسم است.
تاثیر سبک زندگی و محیط بر بروز آسم
شیوع آسم و آلرژی در دهههای اخیر افزایش چشمگیری داشته است. تغییرات سبک زندگی شهری، افزایش آلودگی هوا و استفاده از محصولات شیمیایی مختلف، سیستم ایمنی بدن را تحت فشار قرار داده و حساسیتهای تنفسی را افزایش میدهند. دکتر منصوره شریعت، فوق تخصص ایمونولوژی و آلرژی، معتقد است که زندگی در محیطهای آلوده، همراه با سبک زندگی کمتحرک، مصرف غذاهای فرآوری شده و قرار گرفتن در معرض عوامل آلرژیزا، احتمال ابتلا به آسم را بالا میبرد.
نقش دود سیگار در ابتلای کودکان به آسم
دود سیگار یکی از پرخطرترین عوامل محیطی برای ابتلا به آسم در کودکان است. اگر مادر در دوران بارداری در معرض دود سیگار قرار گیرد، سیستم ایمنی جنین به شکل ناقص شکل میگیرد و حساسیتهای آلرژیک و خطر ابتلا به آسم در دوران کودکی افزایش مییابد. علاوه بر آن، زایمان سزارین و مصرف غیرضروری آنتیبیوتیکها میتوانند باعث تغییر در میکروبیوم روده و اختلال در تکامل سیستم ایمنی شوند، که این عوامل به نوبه خود به افزایش حساسیتهای تنفسی کمک میکنند.
عوامل محیطی تشدید کننده آسم
محیط زندگی افراد نقش مهمی در کنترل یا تشدید علائم آسم دارد. گرد و غبار، پرز حیوانات خانگی، کپک و استفاده از وسایل خانگی حساسیتزا میتوانند حملات آسم را در کودکان و بزرگسالان افزایش دهند. رعایت بهداشت منزل، تهویه مناسب هوا و کاهش قرار گرفتن در معرض عوامل محرک، سادهترین اما مؤثرترین راهکارها برای کاهش شدت و فراوانی حملات آسم هستند.
مدیریت و درمان آسم
کنترل آسم نیازمند مراقبت طولانیمدت و استفاده منظم از داروهای تنفسی مانند اسپریهای استنشاقی است. برخلاف باور رایج، این اسپریها اعتیادآور نیستند و به کاهش التهاب راههای هوایی و پیشگیری از حملات حاد کمک میکنند. شروع درمان پیشگیرانه، به ویژه در فصل پاییز که شیوع ویروسهای تنفسی افزایش مییابد، میتواند از بروز علائم شدید و خطرناک جلوگیری کند.
توصیه های پزشکی برای زندگی سالم با آسم
دکتر شریعت تأکید میکند که بیماران مبتلا به آسم با رعایت نکات پزشکی، استفاده منظم از داروهای تجویز شده و دوری از عوامل محرک میتوانند زندگی فعال و سالم داشته باشند. ورزش سبک و منظم، تغذیه سالم، پرهیز از قرار گرفتن در معرض دود سیگار و مواد آلرژیزا، کنترل وزن و واکسیناسیون به موقع نیز از جمله اقدامات مهم برای کاهش خطر حملات آسم و بهبود کیفیت زندگی بیماران است.
نتیجه گیری
آسم یک بیماری مزمن و بالقوه خطرناک است که میتواند به دلیل عوامل محیطی و ژنتیکی بروز کند. دود سیگار و آلودگی هوا به ویژه نقش تعیینکنندهای در افزایش خطر ابتلا در نسلهای آینده دارند. آگاهی، پیشگیری و مدیریت درست این بیماری میتواند کیفیت زندگی بیماران را به شکل قابل توجهی بهبود بخشد و از عوارض جدی آن جلوگیری کند.
بدون نظر! اولین نفر باشید