در بسیاری از خانواده‌ها، فریز کردن غذا به‌عنوان راهی برای نگهداری طولانی‌مدت و جلوگیری از هدررفت مواد غذایی رایج شده است. این کار به‌خصوص در مناسبت‌هایی مانند ماه محرم و صفر، که پخت غذا در حجم زیاد انجام می‌شود، بیشتر دیده می‌شود. اما سوال مهمی که برای بسیاری مطرح می‌شود این است که آیا غذاهای فریز شده هنوز هم ارزش غذایی دارند یا خیر؟ در این مقاله به بررسی علمی تأثیر فریز کردن بر مواد غذایی، نکات ایمنی در نگهداری و گرم کردن غذاهای منجمد و توصیه‌های کاربردی خواهیم پرداخت.
فریز کردن غذا چگونه بر ارزش تغذیه ای آن تاثیر می گذارد؟
فریز کردن یکی از روش‌های مؤثر برای نگهداری غذا است، اما باید بدانید که این روش ممکن است بر میزان برخی از ویتامین‌ها و ترکیبات حساس به دما یا نور اثر بگذارد.
به‌طور کلی، فرآیند انجماد باعث کاهش فعالیت آنزیم‌ها و جلوگیری از رشد باکتری‌ها می‌شود. با این حال، در صورتی که غذا به‌درستی فریز نشود یا مدت زیادی در فریزر باقی بماند، ممکن است مقدار قابل توجهی از ویتامین‌هایی مانند ویتامین ث و برخی ویتامین‌های گروه ب از بین بروند. همچنین ساختار بافتی مواد غذایی در صورت یخ‌زدایی نادرست می‌تواند تغییر کند که در طعم، بافت و حتی هضم آن اثرگذار است.
مهم ترین نکات برای نگهداری درست غذاهای منجمد
اگر قصد دارید غذایی را فریز کنید، دانستن نحوه صحیح بسته‌بندی، برچسب‌گذاری و تنظیم دمای مناسب فریزر از اهمیت بالایی برخوردار است. رعایت این نکات می‌تواند به حفظ بیشتر ارزش غذایی و کیفیت محصول کمک کند.
چند نکته مهم در نگهداری غذاهای منجمد شامل موارد زیر است:
- استفاده از ظروف مناسب، درب‌دار و مخصوص فریزر
- نوشتن تاریخ فریز شدن روی بسته برای جلوگیری از نگهداری طولانی
- تنظیم دمای فریزر روی منفی ۱۸ درجه سانتی‌گراد یا کمتر
- جلوگیری از باز و بسته کردن مکرر درب فریزر که موجب نوسان دما می‌شود
روش صحیح یخ زدایی غذا برای حفظ سلامت و کیفیت
یکی از مهم‌ترین مراحل استفاده مجدد از غذای منجمد، یخ‌زدایی آن است. انجام این کار به روش نامناسب می‌تواند منجر به رشد میکروارگانیسم‌های خطرناک و حتی مسمومیت غذایی شود.
بهترین روش‌های یخ‌زدایی عبارتند از:
- انتقال غذا از فریزر به یخچال و نگهداری آن به مدت چند ساعت تا به آرامی یخ آن باز شود
- استفاده از حالت “دیفراست” مایکروویو برای غذاهایی که قرار است فوراً مصرف شوند
- قرار دادن بسته در آب سرد با رعایت بسته‌بندی مناسب، بدون تماس مستقیم با آب
- هرگز غذا را در دمای اتاق یخ‌زدایی نکنید؛ زیرا این کار محیطی مناسب برای رشد باکتری‌ها ایجاد می‌کند.
گرم کردن غذا تا چه دمایی برای مصرف بی خطر است؟
برای مصرف مجدد غذاهای منجمد، باید اطمینان حاصل کنید که غذا به طور کامل و یکنواخت گرم شده است. گرم کردن ناقص غذا می‌تواند منجر به باقی ماندن باکتری‌ها و عوامل بیماری‌زا در آن شود.
به توصیه متخصصان بهداشت، دمای داخلی غذا باید هنگام مصرف حداقل به ۷۰ درجه سانتی‌گراد برسد. استفاده از دماسنج آشپزخانه برای اندازه‌گیری دقیق این دما به‌ویژه در مکان‌های عمومی مانند رستوران‌ها یا آشپزخانه‌های صنعتی توصیه می‌شود. در صورتی که غذا دارای لایه‌های ضخیم است، بهتر است آن را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کرده و سپس گرم کنید.
اهمیت رعایت بهداشت در طبخ غذاهای نذری و مناسبتی
در ایام مذهبی مانند ماه محرم و صفر، بسیاری از مردم در قالب نذر اقدام به پخت غذا برای تعداد زیادی از افراد می‌کنند. در چنین شرایطی، رعایت کامل اصول بهداشتی در فرآیند پخت، نگهداری و توزیع غذا اهمیت زیادی پیدا می‌کند.
نکات کلیدی که باید در این زمینه رعایت شود شامل موارد زیر است:
- استفاده از آشپزها و نیروهای دارای کارت سلامت معتبر
- شست‌وشوی دقیق دست‌ها، ظروف و سطوح آشپزخانه
- استفاده از مواد غذایی تازه و دارای تاریخ مصرف معتبر
- طبخ غذا در محیط‌های دارای تهویه مناسب و با رعایت دمای مناسب
- همچنین باید دقت شود غذاهایی که باقی می‌مانند در سریع‌ترین زمان ممکن خنک شده و سپس فریز شوند تا از رشد میکروبی جلوگیری گردد.
اطلاع رسانی تخلفات بهداشتی و نقش سامانه ۱۹۰
در صورتی که با تخلفات بهداشتی در مراکز طبخ یا توزیع غذا مواجه شدید، گزارش آن از طریق سامانه ۱۹۰ وزارت بهداشت می‌تواند به حفظ سلامت عمومی کمک کند. این سامانه به‌طور شبانه‌روزی فعال است و امکان ثبت شکایات، پیشنهادها و انتقادات شهروندان را فراهم می‌کند.
نتیجه گیری
فریز کردن غذا اگر به‌درستی انجام شود، روشی کارآمد برای نگهداری مواد غذایی است. با این حال، رعایت اصول بهداشتی در مراحل بسته‌بندی، فریز کردن، یخ‌زدایی و گرم کردن دوباره غذا نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت مصرف‌کنندگان دارد. همچنین باید آگاه بود که بخشی از ویتامین‌ها در اثر انجماد ممکن است کاهش یابند و غذاهای منجمد جایگزین مناسبی برای تغذیه تازه و متعادل نیستند، بلکه مکملی برای مدیریت بهتر منابع غذایی در شرایط خاص هستند. آگاهی، آموزش و مسئولیت‌پذیری در این حوزه، تضمین‌کننده سلامت جامعه خواهد بود.
بدون نظر! اولین نفر باشید