نمک یکی از چاشنی‌های اصلی غذا در زندگی روزمره ماست، اما نوع و کیفیت آن می‌تواند تأثیر مستقیمی بر سلامت داشته باشد. در حالی که بسیاری از افراد فکر می‌کنند نمک دریا سالم‌تر از نمک یددار است، کارشناسان تغذیه و بهداشت هشدار می‌دهند که این تصور اشتباه می‌تواند عوارض جدی برای سلامتی ایجاد کند. شناخت تفاوت بین انواع نمک و رعایت مصرف صحیح آن، به پیشگیری از بیماری‌های متابولیک، قلبی و تیروئیدی کمک می‌کند.
اهمیت ید در نمک و سلامت تیروئید
ید یک عنصر حیاتی برای عملکرد صحیح غده تیروئید است و نقش مهمی در متابولیسم بدن دارد. کمبود ید می‌تواند باعث گواتر، اختلالات هورمونی، کاهش انرژی و مشکلات رشد در کودکان شود. منابع طبیعی ید مانند غذاهای دریایی، غلات، حبوبات و لبنیات معمولاً به تنهایی نمی‌توانند نیاز روزانه بدن را تأمین کنند.
اضافه کردن ید به نمک، یک راهکار علمی و مؤثر برای پیشگیری از کمبود ید در جامعه است. نمک یددار باید در محیط خشک و تاریک نگهداری شود، زیرا نور و رطوبت می‌توانند باعث کاهش تدریجی میزان ید شوند. همچنین هنگام خرید نمک یددار، بررسی تاریخ تولید و انقضا ضروری است تا از کیفیت آن اطمینان حاصل شود.
نمک دریا: سالم یا خطرناک؟
رئیس مرکز بهداشت جنوب تهران، محمدرضا سلمانی، در این زمینه توضیح داد: «باور به سالم‌تر بودن نمک دریا اشتباه است و می‌تواند خطرات جدی برای سلامت داشته باشد.»
نمک دریا معمولاً تصفیه نمی‌شود و به دلیل تماس با پساب‌ها و آلودگی‌های صنعتی، ممکن است حاوی فلزات سنگین، شن و ماسه و سایر ناخالصی‌های مضر باشد. رنگ‌های متفاوت نمک دریا نیز نشانه کیفیت نیست و معمولاً ناشی از وجود ناخالصی‌های معدنی است. حتی در برخی متون طب سنتی، نمک دریا به عنوان یکی از بدترین انواع نمک معرفی شده است.
خطرات مصرف بیش از حد نمک
مصرف زیاد نمک، صرف نظر از نوع آن، با افزایش خطر ابتلاء به بیماری‌های زیر مرتبط است:
- فشار خون بالا: مصرف زیاد سدیم می‌تواند باعث افزایش فشار خون و در نتیجه خطر سکته و بیماری قلبی شود.
- سرطان معده: تحقیقات نشان می‌دهند مصرف بالای نمک می‌تواند زمینه‌ساز بروز سرطان معده شود.
- پوکی استخوان: مصرف طولانی‌مدت نمک بیش از حد می‌تواند باعث کاهش تراکم استخوان‌ها و افزایش خطر شکستگی شود.
کمبود و افزایش ید: دو روی یک سکه
سلمانی اشاره کرد که بررسی‌ها روی دانش‌آموزان نشان داده است بخشی از آنها دچار کمبود ید هستند. علت اصلی این مشکل، مصرف نکردن نمک یددار یا نگهداری نادرست آن است. از سوی دیگر، برخی افراد به دلیل مصرف زیاد نمک، میزان ید بدنشان بیش از حد شده که در بلندمدت خطر بیماری‌های قلبی و عروقی را افزایش می‌دهد. این نکته نشان می‌دهد که تعادل در مصرف نمک و ید از اهمیت بالایی برخوردار است.
توصیه های عملی برای مصرف سالم نمک
برای کاهش خطرات مرتبط با مصرف نمک، کارشناسان بهداشت توصیه می‌کنند:
- حذف نمکدان از سفره‌ها و استفاده از نمک تنها در مراحل پایانی پخت غذا.
- انتخاب نمک یددار استاندارد و توجه به تاریخ تولید و شرایط نگهداری.
- مصرف متعادل نمک، به گونه‌ای که نیاز بدن تأمین شود، اما از مقدار مجاز روزانه تجاوز نکند.
- رعایت تنوع غذایی و استفاده از منابع طبیعی ید مانند لبنیات، تخم‌مرغ و ماهی برای پشتیبانی از سلامت تیروئید.
جمع بندی
باور به سالم‌تر بودن نمک دریا اشتباه است و می‌تواند باعث ورود ناخالصی‌های مضر و فلزات سنگین به بدن شود. مصرف نمک یددار استاندارد و رعایت تعادل در میزان مصرف، نه تنها نیاز بدن به ید را تأمین می‌کند بلکه از بروز بیماری‌های قلبی، تیروئیدی و متابولیک پیشگیری می‌کند. توجه به نوع نمک، روش نگهداری و میزان مصرف، به عنوان بخش مهمی از سبک زندگی سالم، نقش کلیدی در سلامت عمومی جامعه ایفا می‌کند.
بدون نظر! اولین نفر باشید