نشستن طولانی‌مدت در محل کار موضوعی است که سال‌ها ذهن محققان سلامت و ورزش را به خود مشغول کرده است. از زمانی که عبارت «نشستن مانند سیگار کشیدن است» بیش از یک دهه پیش مطرح شد، کارمندان دفاتر و افراد پشت میز با حس نگرانی و گناه نسبت به وضعیت سلامتی خود روبه‌رو شده‌اند. اما پژوهش‌های جدید نشان می‌دهند نگرانی بیش از حد درباره مدت زمان نشستن ممکن است اثرات منفی بیشتری نسبت به خود نشستن داشته باشد و مهم‌تر از همه، فعالیت بدنی در طول روز و سبک زندگی کلی، نقش کلیدی در حفظ سلامت دارند.
تاریخچه نگرانی ها و تحقیقات اولیه
عبارت «نشستن مانند سیگار کشیدن است» برای نخستین بار توسط دکتر جیمز لوین از کلینیک مایو مطرح شد و هدف آن جلب توجه به خطرات سبک زندگی کم‌تحرک بود. مطالعات اولیه نشان دادند که نشستن طولانی با افزایش خطر بیماری‌های قلبی، دیابت نوع ۲، چاقی و حتی برخی سرطان‌ها مرتبط است. این یافته‌ها باعث شد بسیاری از افراد پشت میز کار با اضطراب نسبت به زمان نشستن روزانه مواجه شوند و تلاش کنند از مدت زمان طولانی نشستن جلوگیری کنند.
بااین‌حال، دنیل لیبرمن، پژوهشگر دانشگاه هاروارد و متخصص تکامل انسان، معتقد است این نگرانی بیش از حد ممکن است اثر منفی بیشتری روی سلامت روان و کیفیت زندگی داشته باشد. لیبرمن تأکید می‌کند که نشستن یک رفتار طبیعی و تاریخی انسان است و کاهش آن تنها در قالب فعالیت‌های بدنی هدفمند اهمیت دارد.
اجداد ما چقدر می نشستند؟
یکی از روش‌های لیبرمن برای درک اثرات نشستن، مطالعه جوامع سنتی و سبک زندگی پیشامدرن انسان‌هاست. او زمان زیادی را در روستاهای دورافتاده آفریقا گذراند تا رفتار مردم را بررسی کند. نتایج نشان داد که حتی جوامع با سبک زندگی ساده و بدون صندلی‌های مدرن، تقریباً ۱۰ ساعت در روز می‌نشینند. این میزان تقریباً با ساعات نشستن کارمندان اداری امروز برابر است.
لیبرمن توضیح می‌دهد: «این نشستن‌ها اغلب روی زمین، نیمکت یا چهارپایه است و افراد در حال انجام فعالیت‌های روزمره و تعامل اجتماعی هستند. این موضوع نشان می‌دهد که نشستن طولانی یک رفتار طبیعی و اجتناب‌ناپذیر است و نباید با خطرات سیگار کشیدن مقایسه شود.»
تأثیر فعالیت بدنی و سبک زندگی بر سلامت
مطالعات نشان داده‌اند که میزان فعالیت بدنی در طول روز و به‌ویژه در اوقات فراغت، نقش بسیار مهمی در جبران اثرات نشستن طولانی دارد. حتی اگر فردی در محل کار بیش از ۸ ساعت پشت میز بنشیند، انجام فعالیت‌های بدنی متوسط یا شدید در طول روز می‌تواند اثرات منفی نشستن را تا حد زیادی کاهش دهد. این فعالیت‌ها شامل پیاده‌روی کوتاه، حرکات کششی، استفاده از میز ایستاده و ورزش سبک هستند.
لیبرمن تأکید می‌کند: «میزان نشستن در محل کار چندان با نتایج سلامت مرتبط نیست؛ چیزی که اهمیت دارد، میزان فعالیت بدنی در طول روز و سبک زندگی کلی است. حتی فشار آوردن به خود برای کاهش زمان نشستن در محیط کار، استرس و نگرانی ایجاد می‌کند که ممکن است اثر منفی بیشتری نسبت به خود نشستن داشته باشد.»
انواع نشستن و اهمیت آن
نشستن همه‌جانبه و یکسان نیست؛ نشستن فعال و متنوع می‌تواند مزایای سلامتی داشته باشد. لیبرمن پیشنهاد می‌کند که افراد هر از گاهی از صندلی بلند شوند، چند قدم راه بروند، حرکات کششی انجام دهند و حتی گاهی روی صندلی ساده یا توپ ورزشی بنشینند. این نوع نشستن‌ها عضلات بدن را فعال می‌کند و به سوزاندن کالری و حفظ تعادل کمک می‌کند.
نکات عملی برای کاهش اثرات منفی نشستن
- استفاده از تایمر برای یادآوری بلند شدن هر ۳۰ تا ۶۰ دقیقه.
- انجام حرکات کششی یا تمرینات سبک در کنار میز.
- استفاده از میز ایستاده برای بخش‌هایی از روز.
- تغییر حالت نشستن و گاهی نشستن روی چهارپایه یا توپ ورزشی برای فعال نگه داشتن عضلات.
- پیاده‌روی کوتاه در طول استراحت‌های روزانه یا هنگام تماس تلفنی.
نتیجه گیری
نشستن طولانی به خودی خود مضر نیست و مقایسه آن با خطرات سیگار کشیدن اغراق‌آمیز است. نگرانی بیش از حد درباره مدت زمان نشستن می‌تواند استرس غیرضروری ایجاد کند و کیفیت زندگی افراد را کاهش دهد. آنچه واقعاً اهمیت دارد، ترکیب سبک زندگی سالم، فعالیت بدنی منظم و تغییرات کوچک اما مستمر در عادات روزانه است. کارمندان دفاتر می‌توانند با انجام فعالیت‌های ساده و متنوع در طول روز، بدون نگرانی شدید از نشستن، سلامت خود را حفظ کنند و اثرات منفی سبک زندگی کم‌تحرک را کاهش دهند.
مطالعات تاریخی و تکاملی نشان می‌دهند که نشستن رفتاری طبیعی است و انسان‌ها به طور اجتناب‌ناپذیر بخش بزرگی از روز خود را در حالت نشسته سپری می‌کنند. با اتخاذ رویکردی متعادل و علمی نسبت به نشستن و فعالیت بدنی، می‌توان اثرات منفی سبک زندگی مدرن را به حداقل رساند و زندگی سالم‌تری داشت.
بدون نظر! اولین نفر باشید