زونا، بیماری ویروسی دردناکی است که به‌ویژه در سنین بالا یا افراد با سیستم ایمنی ضعیف شایع‌تر است. این بیماری علاوه بر عوارض پوستی، با افزایش خطر بروز مشکلات قلبی همراه بوده است. حال، نتایج یک مطالعه جدید و گسترده در کره جنوبی نشان داده است که دریافت واکسن زونا می‌تواند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را کاهش دهد. این یافته، اهمیت واکسیناسیون را نه فقط برای پیشگیری از زونا بلکه به عنوان راهکاری برای محافظت از سلامت قلبی نیز برجسته می‌کند.
واکسن زونا و کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی
مطالعات تازه نشان داده‌اند که واکسیناسیون در برابر زونا، ممکن است نقش پیشگیرانه مهمی در برابر بیماری‌های قلبی ایفا کند. به گفته دانشمندان، ویروس زونا می‌تواند موجب التهاب رگ‌های خونی و تشکیل لخته شود که خود از دلایل اصلی بروز سکته و نارسایی قلبی به‌شمار می‌رود.
- بر اساس نتایج تحقیق منتشرشده در مجله European Heart Journal، افرادی که واکسن زونا دریافت کرده‌اند، ۲۳ درصد کمتر در معرض بیماری‌های قلبی و عروقی قرار دارند.
- این کاهش خطر شامل بیماری‌هایی نظیر سکته مغزی، حمله قلبی، نارسایی قلبی و انسداد عروق کرونر است.
- اثر محافظتی واکسن تا هشت سال دوام داشته و در سال‌های دوم و سوم پس از تزریق به اوج خود می‌رسد.
- بیشترین تأثیر واکسن در افراد زیر ۶۰ سال، مردان و کسانی با سبک زندگی ناسالم مانند مصرف دخانیات و کم‌تحرکی دیده شده است.
جزئیات مطالعه و حجم نمونه
پژوهش فوق یکی از گسترده‌ترین مطالعات انجام‌شده در زمینه بررسی تأثیر واکسن زونا بر سلامت قلبی است. داده‌های به‌دست‌آمده از یک جمعیت بزرگ، قدرت تحلیلی بالایی به این تحقیق داده‌اند.
- بیش از ۱.۲ میلیون نفر از افراد بالای ۵۰ سال در کره جنوبی، بین سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۴ مورد بررسی قرار گرفتند.
- محققان به سرپرستی پروفسور “دونگ کئون یون” از دانشکده پزشکی دانشگاه کیونگ هی، داده‌های مربوط به واکسیناسیون زونا را با اطلاعات قلبی، سبک زندگی، وضعیت اقتصادی و سایر عوامل تأثیرگذار ترکیب کردند.
- در این مطالعه، واکسن مورد استفاده نوع زنده ضعیف‌شده بود که اکنون در بسیاری از کشورها با نوع غیر زنده و نوترکیب جایگزین شده است.
- این وسعت داده‌ها و کنترل دقیق متغیرها، اعتبار علمی نتایج را به‌طور چشمگیری افزایش داده است.
مکانیسم تأثیر واکسن بر سلامت قلب
سؤال اساسی این است که چرا واکسن زونا می‌تواند خطر بیماری قلبی را کاهش دهد. محققان چندین مکانیسم احتمالی را مطرح کرده‌اند که به ارتباط بین ویروس زونا و بیماری‌های قلبی اشاره دارد.
- ویروس زونا می‌تواند موجب التهاب مزمن در رگ‌های خونی شود و ساختار آن‌ها را تخریب کند.
- این التهاب زمینه‌ساز تشکیل پلاک‌های چربی در دیواره رگ‌ها و افزایش احتمال سکته است.
- واکسیناسیون از بروز زونا جلوگیری کرده و در نتیجه از وقوع چنین واکنش‌هایی در بدن پیشگیری می‌کند.
- واکسن همچنین می‌تواند پاسخ ایمنی بدن را تقویت کند و از بروز التهاب‌های مزمن بکاهد.
محدودیت های مطالعه و لزوم تحقیقات بیشتر
هرچند این تحقیق بسیار گسترده و با کیفیت بالا انجام شده، اما همچنان دارای محدودیت‌هایی است که باید در تفسیر نتایج مد نظر قرار گیرد.
- این مطالعه فقط روی جمعیت کره‌ای انجام شده و ممکن است نتایج آن برای سایر جوامع از جمله اروپایی‌ها یا ایرانی‌ها صدق نکند.
- واکسن زنده برای همه افراد مناسب نیست؛ به‌ویژه برای کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
- مطالعه حاضر رابطه علت و معلولی مستقیم را تأیید نمی‌کند و احتمال وجود متغیرهای پنهان در تحلیل نتایج باقی است.
- نیاز به بررسی اثربخشی واکسن‌های نوترکیب جدید (مانند Shingrix) بر سلامت قلبی وجود دارد.
چشم انداز آینده؛ واکسن زونا به عنوان ابزار پیشگیری قلبی؟
نتایج این مطالعه نقطه آغاز مهمی برای بررسی گسترده‌تر نقش واکسیناسیون در کاهش بیماری‌های مزمن از جمله بیماری‌های قلبی است. اگرچه هنوز نیاز به پژوهش‌های بیشتری وجود دارد، اما این یافته می‌تواند نگاه نظام سلامت را نسبت به واکسن زونا تغییر دهد.
پروفسور یون و تیم تحقیقاتی او برنامه دارند تا در آینده نزدیک اثربخشی واکسن نوترکیب زونا را نیز بررسی کنند تا مشخص شود آیا مزایای مشابهی برای سلامت قلبی دارد یا خیر. همچنین، نتایج این نوع تحقیقات می‌تواند راهگشای سیاست‌های پیشگیرانه در حوزه سلامت عمومی باشد.
نتیجه گیری
مطالعه اخیر نشان داد که واکسن زونا ممکن است فراتر از نقش سنتی خود، به ابزاری برای کاهش خطر بیماری‌های قلبی تبدیل شود. با توجه به گسترش بیماری‌های مزمن در جوامع مدرن و نقش فزاینده سبک زندگی ناسالم، پیشگیری از طریق واکسیناسیون می‌تواند نقشی کلیدی در حفظ سلامت عمومی ایفا کند. اگرچه نتایج این تحقیق هنوز قطعی نیست، اما چشم‌انداز آن امیدبخش است و ضرورت ادامه تحقیقات گسترده‌تر را یادآور می‌شود.
بدون نظر! اولین نفر باشید