رابطه‌ی والدین و فرزندان، بنیادی‌ترین نقش را در رشد شخصیتی و روانی کودکان ایفا می‌کند. یکی از رفتارهای نگران‌کننده که می‌تواند آثار عمیقی بر روان کودک داشته باشد، فریاد زدن یا سوءرفتار کلامی است. پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد که قرار گرفتن در معرض خشونت کلامی می‌تواند تغییرات زیستی قابل توجهی در مغز کودکان ایجاد کند و زمینه‌ساز بروز اختلالات روانی در بزرگسالی شود. در این مقاله به بررسی یافته‌های علمی در این زمینه و اهمیت توجه به زبان محبت‌آمیز در تربیت کودکان می‌پردازیم.
تغییرات ساختاری مغز کودکان در اثر فریاد زدن والدین
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض سوءرفتار کلامی می‌تواند ساختار و عملکرد مغز کودک را تحت تاثیر قرار دهد. پژوهشگران با استفاده از فناوری‌های نوین تصویربرداری مغزی، این تغییرات را به وضوح مشاهده کرده‌اند.
- بررسی‌های انجام شده با استفاده از تصویربرداری عملکردی رزونانس مغناطیسی (fMRI) نشان داده‌اند که کودکان در معرض سوءرفتار کلامی، تغییراتی در مسیرهای عصبی مرتبط با پردازش تهدید و پاداش تجربه می‌کنند.
- این تغییرات باعث می‌شود مغز کودک محیط اطراف را تهدیدآمیزتر از واقعیت درک کند و واکنش‌های دفاعی بیشتری بروز دهد.
- مغز این کودکان در برابر محرک‌های روزمره حساس‌تر شده و درک آن‌ها از شوخی یا حتی نگاه‌های عادی دیگران ممکن است به عنوان تهدید تفسیر شود.
تاثیر سوء رفتار کلامی بر روابط اجتماعی و احساس ارزشمندی کودکان
زبان و کلمات والدین نقش تعیین کننده‌ای در شکل‌گیری هویت فردی و اجتماعی کودکان دارند. سوءرفتار کلامی می‌تواند اثرات مخربی بر این فرآیند بر جای بگذارد.
- کودکانی که به طور مکرر با کلمات تحقیرآمیز یا انتقادی مواجه می‌شوند، ممکن است احساس ارزشمندی خود را از دست بدهند.
- این کودکان در آینده در برقراری و حفظ روابط دوستانه دچار مشکل شده و احتمال بیشتری برای انزوا یا رفتارهای پرخاشگرانه دارند.
- عدم دریافت پیام‌های محبت‌آمیز از سوی بزرگسالان می‌تواند مانع شکل‌گیری تاب‌آوری روانی در برابر چالش‌های زندگی شود.
سوء رفتار کلامی، یکی از رایج ترین اشکال کودک آزاری
در حالی که آسیب‌های جسمی و جنسی بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند، سوءرفتار کلامی هنوز هم تا حد زیادی نادیده گرفته می‌شود. این در حالی است که پیامدهای آن بر سلامت روان کودکان کمتر از سایر اشکال کودک‌آزاری نیست.
- بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، سوءرفتار عاطفی، از جمله سوءرفتار کلامی، یکی از اشکال مهم کودک‌آزاری محسوب می‌شود.
- کلمات تند و خشن می‌توانند در همان اندازه که ضربه‌های فیزیکی آسیب می‌رسانند، ساختار مغز کودک را تخریب کنند.
اهمیت استفاده از زبان محبت آمیز در تربیت کودکان
ارتباط عاطفی مثبت با کودکان، اساس سلامت روانی و اجتماعی آنان را می‌سازد. استفاده از زبان محبت‌آمیز و حمایتی تاثیرات عمیقی بر رشد سالم آن‌ها دارد.
- زبان دلگرم‌کننده باعث ایجاد احساس امنیت، افزایش اعتماد به نفس و تقویت حس ارزشمندی در کودکان می‌شود.
- تشویق کلامی می‌تواند کودکان را برای عبور از شکست‌ها، تلاش بیشتر و کسب موفقیت‌های فردی و اجتماعی ترغیب کند.
- ایجاد محیطی محبت‌آمیز و حامیانه به رشد پایدار مغز و شکل‌گیری هویت سالم کمک می‌کند.
ضرورت اقدام فوری برای مقابله با سوء رفتار کلامی کودکان
با توجه به یافته‌های علمی موجود، مقابله با سوءرفتار کلامی باید به عنوان یک اولویت مهم در سیاست‌های سلامت روان کودکان مطرح شود. بی‌توجهی به این موضوع می‌تواند آسیب‌های بلندمدتی برای نسل‌های آینده به دنبال داشته باشد.
- متخصصان حوزه سلامت روان کودک خواستار آن شده‌اند که مقابله با سوءرفتار کلامی بخشی از برنامه‌های ملی سلامت روان شود.
- حمایت از خانواده‌ها برای آموزش مهارت‌های ارتباط مثبت، گامی حیاتی در جلوگیری از بروز آسیب‌های عاطفی در کودکان است.
جمع بندی
کلمات قدرتی بیش از آنچه تصور می‌شود دارند. سوءرفتار کلامی والدین، معلمان یا سایر بزرگسالان می‌تواند تغییرات جدی و پایداری در مغز کودکان ایجاد کرده و زمینه‌ساز اختلالات روانی در بزرگسالی شود. توجه به اهمیت زبان محبت‌آمیز، ایجاد سیاست‌های پیشگیرانه و حمایت از والدین برای آموزش ارتباط مثبت، ضروری‌ترین اقداماتی هستند که می‌توانند به شکل‌گیری نسلی سالم‌تر و تاب‌آورتر کمک کنند. کودکان امروز، آینده‌ی فردای ما هستند و نحوه رفتار با آن‌ها تعیین‌کننده کیفیت دنیای آینده خواهد بود.
بدون نظر! اولین نفر باشید